Εμείς είμαστε εμείς, είναι το logo των Βαυαρών και πόσο μάλιστα εκείνων που ζουν στην Βαυαρική πρωτεύουσα, το Μόναχο, μία πόλη που συνδυάζει τα πάντα. Την ιστορία και τον πολιτισμό, το σύγχρονο και το παλιό, τα ιστορικά αξιοθέατα και την σύγχρονη εποχή, τον επιχειρηματικό χαρακτήρα και την ποιότητα ζωής.
Η μεγαλύτερη πόλη της Βαυαρίας έχει να καυχιέται για την πολυπολιτισμική προσωπικότητά της, για την αρχοντιά της και στον αντίποδα του νεανικού και underground Βερολίνου, το Μόναχο είναι πιο… ταπεινό και αθόρυβο. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι ένα ταξίδι εκεί δεν αφήνει τις καλύτερες εντυπώσεις, καθώς οι περιοχές κατά µήκος του ποταμού Isar χαρακτηρίζονται από ατέλειωτα πάρκα (µε κορυφαίο τον Εγγλέζικο Κήπο) µε λιµνούλες και αξιοθαύµαστα µνηµεία, όπως τον «Άγγελο της Ειρήνης».
Η βάση μας ήταν η νότια πλευρά του Μονάχου, όπου το ξενοδοχείο Holiday Inn (ένα από τα πιο οικονομικά στην πόλη) είχε άμεση πρόσβαση στον σταθμό του μετρό Machtfinger, με σύνδεση στα κεντρικά σημεία της πόλης. Εξάλλου, όπως διαπιστώσαμε κατά την παραμονή μας στην πόλη, οι μετακινήσεις στο Μόναχο είναι πολύ εύκολες, λόγω της ρυμοτομίας της πόλης, του δικτύου των μέσων μαζικής μεταφοράς αλλά και των μεγάλων και φαρδιών ποδηλατοδρόμων που συνδέουν όλη την ευρύτερη περιοχή.
Πάντως η ιστορία του Μονάχου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον Λουδοβίκο Β’, ανιψιό του Όθωνα της Ελλάδας. Ο Λουδοβίκος είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ιστορικά πρόσωπα με εκκεντρική προσωπικότητα που χάραξε έναν δρόμο γεμάτο ίντριγκες, κυρίως λόγω της ιδιοσυγκρασίας του, πετυχαίνοντας βέβαια να μείνει στην ιστορία λόγω των περίφημων κάστρων που κατασκευάστηκαν επί των ετών του, όπως επίσης και για την περίφημη Αθήνα του Ίζαρ, μνημεία του Μονάχου που σχετίζονται με την Ελλάδα και επίσης κατασκευάστηκαν με εντολή του Βαυαρού αυτοκράτορα, λόγω των φιλελληνικών του αισθημάτων.
Η ελκυστική ιστορία μας οδήγησε από νωρίς στην εξερεύνηση των κομψών πεζοδρόμων, των πανύψηλων πύργων και των εντυπωσιακών ανακτόρων που σηματοδοτούν την περίοδο ίδρυσης του Μονάχου τον 12ο αιώνα, ενώ κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης ήταν κέντρο πολιτισμού και τέχνης (στοιχείο που διατηρεί έως σήμερα) και ήταν η έδρα του Βαυαρικού κράτους και του Βαυαρού αυτοκράτορα.
Τα απέραντα πεζοδρόμια, οι φαρδιοί ποδηλατόδρομοι, η εύκολη πρόσβαση προς το κέντρο, τα ιστορικά αξιοθέατα και τα διαδραστικά μουσεία, όπως το υπέροχο Deutches Museum, δίνουν στο Μόναχο τον τίτλο των πόλεων που μπορεί κανείς εύκολα να επισκεφθεί με τα παιδιά του.
Η βόλτα στο κέντρο ξεκίνησε από την Marienplatz και το Νέο Δημαρχείο Neues Rathaus). Το Νέο Δημαρχείο είναι ένα γραφικό κτίριο, πολύ δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο χάρη στον παλιομοδίτικο σχεδιασμό του, με νεο-γοτθικές αναφορές. Σήμερα φιλοξενεί το γραφείο του Δημάρχου της πόλης ενώ στην πρόσοψή του το Glockenspiel, το ρολόι του δημαρχείου της πόλης, ζωντανεύει κάθε μέρα στις 11 το πρωί και στις 12 και 5 το απόγευμα, με 43 καμπάνες χτυπούν μελωδικά και 32 φιγούρες δημιουργούν ένα αριστούργημα μηχανικής τέχνης. Στη σκηνή αυτή απεικονίζεται ο γάμος του Δούκα Γουλιέλμου V της Βαυαρίας με την Renata von Lothringen το 1568, όπου πρωταγωνιστούν ιππότες με ζευγάρια που χορεύουν και βασιλικές άμαξες.
Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε την εκκλησία Asamkirche με το εντυπωσιακό εξωτερικό που μας άφησε άφωνους όταν μπήκαμε μέσα από το επίπεδο λεπτομέρειας και καλλιτεχνικής μαεστρίας που χρειάστηκε για τον σχεδιασμό του.
Βλέποντας ψηλά είχαμε μονίμως στο οπτικό μας κάδρο τους ψηλούς πύργους του Καθεδρικού του Μονάχου, του ναού των Κυριών. Η Frauenkirche ή Münchner Dom ξεχωρίζει σχεδόν από όλα τα σημεία της πόλης, με τους πύργους της, ύψους 99 μέτρων να είναι τα ψηλότερα κτίσματα στην πόλη. Μάλιστα έχει γίνει δημοψήφισμα ώστε να μην χτίζονται κτίρια άνω των 99 μέτρων στην πόλη.
Η επίσκεψή μας στην Παλιά Πινακοθήκη, η οποία φιλοξενεί μέρος της Νέας Πινακοθήκης (θα επαναλειτουργήσει το 2029) με έργα των Γκωγκέν, Βαν Γκονγκ, Ροντέν, Μονέ, Σεζάν και άλλων διάσημων καλλιτεχνών, ήταν ένα πραγματικό μάθημα τέχνης για τα παιδιά, καθώς πέρα από φιλοξενεί έργα διάσημων καλλιτεχνών όπως ο Da Vinci και ο Rembrandt.
Στον περίπατο επιστροφής προς το κέντρο της πόλης περάσαμε έξω από το σημαντικότερο πανεπιστήμιο της Γερμανίας, το Ludwig Maximilian University για να καταλήξουμε στην Odeonsplatz, μία πλατεία με ιστορία και συμβολισμούς καθώς είχε περάσει η νικητήρια πομπή για τα βαυαρικά στρατεύματα που είχαν συμμετάσχει στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1871, η οποία διάνυσε τη Λούντβιχστράσε μέχρι το Feldherrnhalle, και η ίδια πορεία ακολουθείται κατά την ετήσια παράτα της Οκτόμπερφεστ, με την εξέδρα των «επισήμων» να βρίσκεται συνήθως στον ανδριάντα του Λουδοβίκου Α΄.
Σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς, αυτή η παραδοσιακή χρήση ήταν ο λόγος για την πορεία των μελών του ναζιστικού κόμματος προς τη Feldherrnhalle στις 9 Νοεμβρίου 1923, κατά το λεγόμενο Πραξικόπημα της μπιραρίας, πορεία που έληξε με ένοπλη συμπλοκή, κατά την οποία σκοτώθηκαν 4 αστυνομικοί και 16 μέλη του κόμματος. Σε όλη τη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ, η ετήσια αναμνηστική παρέλαση περνούσε από την Οντεόνσπλατς και συνέχιζε μέχρι την Καίνιχσπλατς, όπου οι σκοτωμένοι ναζιστές είχαν ταφεί. Στην ανατολική πλευρά της Feldherrnhalle ανεγέρθηκε μνημείο προς τιμή τους, το οποίο όλοι οι περαστικοί ήταν υποχρεωμένοι να χαιρετούν με τον ναζιστικό χαιρετισμό. Αυτό το μνημείο κατεδαφίσθηκε το 1945, ενώ οι 4 νεκροί αστυνομικοί τιμώνται με μία απλή πλάκα στο έδαφος και (από το 2010) με μία άλλη στον τοίχο του Ανακτόρου (Residenz). Η Οντεόνσπλατς ήταν το θέμα τουλάχιστον ενός ζωγραφικού πίνακα του Αδόλφου Χίτλερ, ενώ σήμερα, μαζί με τη Μαρίενπλατς, η Οντεόνσπλατς παραμένει σημαντικός τόπος εκδηλώσεων και διαδηλώσεων.
Πέρα όμως από τα κλασικά αξιοθέατα, η αθλητική κουλτούρα του Μονάχου πρωταγωνιστεί στα χαρακτηριστικά της πόλης. Η Allian Arena ήταν μία από τις πρώτες μεγάλες κατασκευές του Χρήστου στην παιδική ηλικία, όταν κλήθηκε, με χαρά, να φτιάξει ένα τρισδιάστατο παζλ, σημαίνοντας από τότε τη λαχτάρα του να επισκεφθεί κάποια στιγμή το γήπεδο της FC Bayern Μονάχου. Και η μέρα αυτή ήρθε…
Μέρα-σταθμό στη ζωή του κάθε μέλους της οικογένειάς μας, αφού θα παρακολουθούσαμε τον ημιτελικό του EURO 2024, μεταξύ της Ισπανίας και της Γαλλίας. Η οργάνωση του ταξιδιού μας ήταν αρκετά ακριβής, αναφορικά με τον προϋπολογισμό της, ωστόσο όταν 4 μήνες πριν συνειδητοποιήσαμε τη διεξαγωγή του ημιτελικού στο Μόναχο τις ημέρες της παραμονής μας στην πόλη και είπαμε να… το ρίξουμε για λίγο έξω!
Η μοναδική εμπειρία ενός αγώνα τέτοιας σημασίας, σε ένα γήπεδο με πολύ ιδιαίτερο σχεδιασμό (απέξω μοιάζει σαν φουσκωτό μαξιλάρι) και ανάμεσα σε 75.000 θεατές, αποτελεί κορυφαία σελίδα στο βιβλίο μνήμης που κρατάμε από κοινού, για συγκεκριμένα μέλη της οικογένειας (σε αυτό βάλτε πρώτη τη μαμά!!!). Τα στοιχεία του αγώνα έχουν γραφεί και έχουν ειπωθεί από τους ειδήμονες (βλ. Χρήστο).
Η αθλητική γιορτή και το όνειρο για εμάς έκλεισε με την εικόνα και την φωτογραφία που θα μείνει για πάντα στη μνήμη: Η φωταγώγηση του «φουσκωτού μαξιλαριού» με τα χρώματα από τις σημαίες της Ισπανίας και της Γαλλίας ήταν ο κατάλληλος αποχαιρετισμός του γηπέδου και της παλέτας των χρωμάτων του με χαρά για όσα ζήσαμε.
Από την χαρά του παιδιού στο αθλητικό πεδίο, περάσαμε στην χαρά στο πεδίο των επιστημών. Το Deutsches Museum, το μεγαλύτερο μουσείο επιστήμης και τεχνολογία στον κόσμο, κάθε άλλο παρά ένα τυπικό μουσείο μπορεί να χαρακτηριστεί. Η δια ζώσης εξερεύνηση όλων των φυσικών φαινομένων έδωσε την ευκαιρία στα παιδιά και σε μας να κατανοήσουμε δεκάδες φυσικά φαινόμενα, να ανακαλύψουμε στοιχεία και δυνατότητες της φύσης που πιθανότατα δεν θα ανακαλύπταμε ποτέ. Κι αυτό γιατί; Γιατί πολύ απλά όλες οι πληροφορίες που μπορούν δυνητικά να εισχωρήσουν στο παιδικό μυαλό αλλά και στο μυαλό των ενηλίκων, γίνονται πιο ευέλικτες όταν ο τρόπος μετάδοσής της είναι βιωματικός.
Deutsches Museum: Η επιστήμη και η τεχνολογία από τις αρχές του 20ου αιώνα
Το ορόσημο του Deutsches Museum, ο πύργος του μουσείου, ο οποίος είναι ξεκάθαρα ορατός ακόμα και από απόσταση. Στεγάζει έναν σύγχρονο μετεωρολογικό σταθμό και επίσης το μεγαλύτερο θερμόμετρο της Γερμανίας. Το Deutsches Museum, που ιδρύθηκε πριν από περισσότερα από 100 χρόνια, εκθέτει σήμερα μια από τις πιο σημαντικές συλλογές τεχνολογίας των φυσικών επιστημών.
Σε τρεις τοποθεσίες – στο νησί των μουσείων του Μονάχου, στο Verkehrszentrum (Μουσείο Μεταφορών) και στο αεροδρόμιο Schleissheim – οι επισκέπτες μπορούν να λάβουν μέρος σε επιδείξεις, πειράματα και σταθμούς μέσων ενημέρωσης. Τα αριστουργήματα που συγκεντρώθηκαν εδώ αφήνουν τους επισκέπτες έκπληκτους και προκαλούν το μυαλό τους.
Το 2022, μετά από ενδελεχή ανακαίνιση, το πρώτο τμήμα του κτιρίου στο νησί των Μουσείων άνοιξε ξανά με 19 νέα τμήματα. Το φάσμα των θεμάτων είναι ευρύ: από μοντέλα σιδηροδρόμων στην ατομική φυσική, γέφυρες και υδραυλική μηχανική έως μουσικά όργανα. Μπορείτε επίσης να θαυμάσετε τη νέα αεροδιαστημική αίθουσα με εκθεσιακό χώρο σχεδόν 7000 τετραγωνικών μέτρων.
Το Deutsches Museum είναι ένας χώρος ενεργούς μάθησης, όπου τα παιδιά και οι ενήλικες μπορούν να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους για όλες τις επιστήμες: να ακούσουν και να δουν, να αγγίξουν, να δοκιμάσουν και να βιώσουν! Μετά την ανακαίνιση, πολλά από τα σημαντικότερα σημεία του μουσείου, όπως ο πρώτος κινητήρας ντίζελ, ο προσομοιωτής πτήσης ή ο περίφημος «πίνακας πυρηνικής σχάσης» στη χημεία, επέστρεψαν στις νέες μόνιμες εκθέσεις στο κεντρικό κτίριο στο νησί των Μουσείων. Ωστόσο, το ένα τρίτο όλων των εκθεμάτων είναι νέα και έχουν μεταφερθεί από την αποθήκη του μουσείου στις νέες εκθέσεις.
Ποδηλατάδα στο Englischer Garten
Η αχανής έκταση του Englischer Garten των 3,7 τετρ. χλμ και τα 78 χλμ μονοπατιών το κατατάσσει σε ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα σε παγκόσμιο επίπεδο (μεγαλύτερο και από το Central Park της Ν.Υ.). Η διάθεση των παιδιών να ανακαλύψουν όσο το δυνατόν περισσότερα σε έναν ολόκληρο κόσμο μέσα στην καταπράσινη καρδιά του Μονάχου, έδωσε εξ αρχής την ιδέα για εξερεύνηση με ποδήλατο. Ακριβώς δίπλα στην κύρια είσοδο του Αγγλικού Κήπου, το MUCbike, ακριβώς δίπλα στο Kiosk Milchhäusl, με το εξαιρετικά φιλικό του προσωπικό, δίνει τη δυνατότητα για ενοικίαση e-bikes. Ο φιλικότατος Mike, μιλώντας μας σε άπτεστα… αμερικάνικα, μας έδωσε τα κατάλληλα ποδήλατα για εμάς και τα παιδιά, τις κατάλληλες πληροφορίες και τους χάρτες της βόρειας και νότιας πλευράς του πάρκου και μας έδωσε το… καλό κατευόδιο για μία ευχάριστη βόλτα μια μέρα με καλό καιρό, χωρίς ιδιαίτερη ζέστη και ηλιοφάνεια.
Βέβαια, αν και έχουμε συνδέσει την ζέστη και την ηλιοφάνεια με εξωτικούς προορισμούς και η εικόνα που περιγράφω πιο κάτω σίγουρα θα σας θυμίσει κάτι από Hawaiian Tropic. Ωστόσο είναι ένα από τα κορυφαία αξιοθέατα του Μονάχου για τους λάτρεις των σπορ και για τους τουρίστες. Το Eisbachwelle: η μεγαλύτερη, καλύτερη και πιο σταθερή τοποθεσία στο κέντρο της πόλης για σέρφινγκ στο ποτάμι.
Τα κύματα στον ποταμό Eisbach στην είσοδο του Englischer Garten (πάρκο) προσελκύουν σέρφερ και θεατές από όλο τον κόσμο. Το σημείο είναι διάσημο σε όλο τον κόσμο ως η μεγαλύτερη, καλύτερη και πιο σταθερή τοποθεσία στο κέντρο της πόλης για σέρφινγκ στο ποτάμι. Οι άνθρωποι κάνουν σερφ εδώ για 40 χρόνια. Το 2024, η Eisbachwelle ψηφίστηκε ως μία από τις 100 ομορφότερες παραλίες στον κόσμο. Αυτή είναι η μοναδική κατάταξη στη Γερμανία και μπροστά από την παραλία Ipanema! Ο τεχνητός ποταμός Eisbach αναδύεται από το υπόγειο, λίγα μόλις βήματα μακριά από το Haus der Kunst (γκαλερί τέχνης) στην Prinzregentenstrasse στην περιοχή Lehel. Ένα πέτρινο σκαλοπάτι στην έξοδο δημιουργεί ένα στάσιμο κύμα ύψους περίπου μισού μέτρου.
Εκεί οι σέρφερς επιδίδονται στα ακροβατικά τους χαρίζοντας εντυπωσιακά στιγμιότυπα για τα πλήθη που συγκεντρώνονται να παρακολουθήσουν το πρωτόγνωρο θέαμα. Χάρη στις στολές τους, οι σέρφερ δαμάζουν τα κύματα σε όλες τις καιρικές συνθήκες, ακόμη και το χειμώνα. Διεθνείς αστέρες της σκηνής του σερφ, όπως ο Jack Johnson και ο Garret McNamara, έχουν επίσης εντοπιστεί στα κύματα. Οι πρώτοι σέρφερ του ποταμού του Μονάχου ξεκίνησαν το άθλημα εδώ στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Οι άνθρωποι μπόρεσαν να σερφάρουν σωστά στο Eisbachwelle μόνο από τη δεκαετία του 1980.
Η εξερεύνηση με τα ποδήλατα συνεχίστηκε προς την ίσως η πιο διάσημη κατασκευή στον Αγγλικό Κήπο. Τον Κινέζικο Πύργο, ένα κτήριο της παγόδας με το αυτοκρατορικό κινέζικο στιλ του υψώνεται 25 μέτρα στον αέρα και ο σχεδιασμός του χρονολογείται από το 1789. Το Ιαπωνικό Tea House χτίστηκε μόλις το 1972. Ακριβώς στο νότιο άκρο του πάρκου, βρίσκεται σε ένα τεχνητό νησί στο μικρό ποτάμι “Schwabinger Bach”. Οι θαυμαστές της ιαπωνικής κουλτούρας συναντιούνται τακτικά εκεί για παραδοσιακές τελετές τσαγιού. Πίσω από τον Κινεζικό Πύργο βρίσκεται το Rumfordschlössl, ένα κλασικιστικό κτήριο που χρονολογείται από το 1791 και χρησιμοποιείται πλέον ως φυσικός και πολιτιστικός τόπος συνάντησης νέων.
Η καλύτερη θέα προς την πόλη του Μονάχου είναι από τον Μονόπτερο. Το στρογγυλό κτήριο που μοιάζει με ναό εισήχθη στο τοπίο του νότιου πάρκου μαζί με τον λόφο το 1836. Η πανοραμική θέα στο Μόναχο είναι εκπληκτική οπότε απλά καθίσαμε και την απολαύσαμε. Συνεχίζοντας προς το «ήσυχο» βόρειο τμήμα του πάρκου, είδαμε αρκετές ομάδες ανθρώπων που κάνουν γιόγκα ή Thai Chi. Στο Αγγλικό πάρκο οι πινακίδες για διέλευση αλόγων με τους αναβάτες τους προειδοποιούσαν για τα μονοπάτια ιππασίας, ενώ στο πάρκο βρίσκεται και η σχολή ιππασίας του πανεπιστημίου.
Η περιπέτεια μέχρι να βρούμε ξανά τον δρόμο της επιστροφής αφού το αχανές πάρκο μπέρδεψε ακόμα και το κινητό μας στην εύρεση του τόπου και στην καθοδήγηση, μας θύμισε για ακόμα μία φορά το παραμύθι του Hansel και της Gretel και το πόσο πιο σίγουρα θα επιστρέφαμε στην βάση μας, αν αφήναμε ψιχουλάκια απ’ ότι να εμπιστευόμασταν τη σχετική εφαρμογή του κινητού!
Με ένα μεσημεριανό γεύμα στον φημισμένο υπαίθριο χώρο της παραδοσιακής μπυραρίας Hofbräuhaus, υπό την θέα των πράσινων πύργων της Εκκλησίας των Κυριών, και μέσα στο πολύβουο και ζωντανό κέντρο της πόλης, αποχαιρετήσαμε το Μόναχο υποσχόμενοι ότι θα επιστρέψουμε και πάλι στις γιορτές του Oktoberfest.
Ή ακόμα σε κάποιες από τις δεκάδες χριστουγεννιάτικες αγορές ή κατά τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες, επαναλαμβάνοντας μία αντίστοιχη εμπειρία όπως αυτή που ζήσαμε με τα παιδιά σε μια πόλη με μεγάλη καρδιά, τόσο χαλαρή όσο και πολύβουη. Πάνω από όλα όμως ήρεμη. Το Μόναχο είναι η πρωτεύουσα του τρόπου ζωής της Γερμανίας. «Όποιος μιλάει όπως μεγάλωσε το στόμα του, είναι άνθρωπος χωρίς λάθος, είναι ευθύς Βαυαρός» λέει η Βαυαρική παροιμία, δείχνοντας τα χαρακτηριστικά του Μονάχου, μιας πόλης όπου αναδύεται μια μοναδική στάση ζωής. Ο κάτοικος του Μονάχου δείχνει αυτή τη στάση ζωής καθημερινά στις πράξεις και τις σκέψεις του. Όπως λένε και οι ίδιοι: Είναι κοντά στην πατρίδα τους, κι όμως ανοιχτοί στον κόσμο. Παίρνουν τη ζωή όπως έρχεται και με λίγο χιούμορ, κι όμως αναστατώνονται γι’ αυτό. Παραπονιούνται για τους ανθρώπους και εξακολουθούν να αγαπούν την κοινωνική ζωή. Και το Μόναχο, με όλες τις τραχιές άκρες του που αποκαλύπτονται σε αυτούς που τους δίνουν μια ευκαιρία, συνεχίζει πάντα να ανθίζει.
